Geschubd

 

Koude kameleon kan nog prima schieten met zijn tong

Gepubliceerd: 9 maart 2010 14:40 | Gewijzigd: 11 maart 2010 15:53

Door onze redactie wetenschap

Rotterdam. De tong van kameleons kan razendsnel uit hun bek schieten en hij zorgt er ook voor dat ze kunnen blijven jagen als het koud is. Dat ontdekten Amerikaanse wetenschappers door de reptielen met hun tong krekels te laten vangen in een almaar kouder wordend terrarium.
De jemenkameleon in actie    Foto Pnas
De jemenkameleon in actie 
Foto Pnas

Beelden van een hogesnelheidscamera tonen aan dat de snelheid waarmee de kameleontong uit de bek schiet bij 25 graden Celsius slechts 15 procent hoger ligt dan bij de minimale temperatuur van 15 graden Celsius. Dat is een knappe prestatie, schrijven de onderzoekers deze week in deProceedings of the National Academy of Sciences (early edition). Dieren die spierkracht gebruiken, gaan door 10 graden temperatuursverandering zeker 33 procent langzamer rennen (hagedissen), minder ver springen (kikkers) of langzamer zwemmen (vissen). Zijn tong terugtrekken kost de kameleon bij lage temperatuur wel veel meer moeite: dat deed hij voor elke 10 graden temperatuursdaling de helft langzamer.

Voor het oprollen van zijn tong heeft de kameleon zijn spieren nodig, voor het razendsnel uitrollen van de tong niet. Dat uitrollen of wegschieten van de tong, vijf jaar geleden beschreven door onderzoekers van de Wageningen Universiteit, is vergelijkbaar met het losspringen van een strakgespannen elastiekje. De Amerikaanse onderzoekers denken dat het gebruik van een dergelijk mechanisme op basis van elasticiteit koudbloedige dieren helpt om bij lage temperaturen tóch een hoog vermogen te leveren.

Kameleons geven de voorkeur aan warmte, maar er zijn er ook die zich redden in een alpiene leefomgeving, hoog en koud in de bergen. De dwergkameleon Bradypodion pumilum is al eens jagend met zijn tong gesignaleerd bij 3 graden boven nul. Christopher Anderson (University of South Florida) gebruikte voor zijn onderzoek de jemenkameleonChamaeleo calyptratus. „Soorten die nog beter tegen de kou kunnen, waren voor ons onderzoek ideaal geweest”, erkent hij desgevraagd. „Maar die waren in Amerika niet te krijgen. De jemenkameleon wordt bij 15 graden al aardig sloom, maar zijn tong werkt dan nog prima.”

Bron: http://www.nrc.nl/wetenschap/article2500264.ece/Koude_kameleon_kan_nog_prima_schieten_met_zijn_tong

This free website was made using Yola.

No coding skills required. Build your website in minutes.

Go to www.yola.com and sign up today!

Make a free website with Yola